repost.uz сайти фотосурати
Ҳозирда Ўзбекистонда 60 мингга яқин мактаб ўқитувчиси 8 миллион сўмдан (615 доллар) 12 миллион сўмгача (923 доллар) маош олмоқда. Бунга, масалан, тилларни билиш, фан олимпиадаларда қатнашиш ва малака ошириш курсларини тамомлаганлик орқали эришилади. Бу маълумотларни Президент Шавкат Мирзиёев таълим масалаларига бағишланган йиғилишда маълум қилди, деб хабар қилди унинг матбуот хизмати.
Давлат раҳбарининг қўшимча қилишича, сўнгги йилларда боғча тарбиячиларининг маоши 65 фоизга ошган ва эндиликда ўқитувчиларнинг маоши билан тенглаштирилган. Янги ўқув йилидан эса мактаб директорлари, уларнинг ўринбосарлари ва мактабгача таълим муассасалари раҳбарларининг иш ҳақи 7-10 миллион сўмга (540-770 доллар) етади.
«Дунёда исбот талаб қилмайдиган бир ҳақиқат бор: ҳар қандай мамлакат тараққиёти соғлом ва билимли авлодга боғлиқ», — деди Мирзиёев.
Ўзбекистонда буни яхши тушунишади, шу боис сўнгги етти йилда мактабгача ва мактаб таълимига ажратилаётган маблағ етти баробар ошди. Биргина жорий йилнинг ўзида бюджетдан 60 триллион сўм (4,6 миллиард доллар) ажратилди.
Шу билан бирга, бу соҳада муаммолар ҳам мавжуд. Шундай қилиб, категорияга бўлиш тизимининг шаффоф электрон платформага ўтказилиши жиддий камчиликларни аниқлаган. Ўтган йили 340 мингдан ортиқ ўқитувчи ушбу тоифага эга бўлган, бироқ уларнинг 102 минг нафари имтиҳонларда ўз малакасини тасдиқлай олмаган. Ишга қабул қилишда улар дипломни эмас, билимни баҳолай бошлашган. Натижада тест синовларида қатнашган 13 минг номзоддан 6 минг нафари паст балл олгани учун ишга қабул қилинмаган.
Президент мутахассислар тайёрлаш масаласига алоҳида эътибор қаратди. Термиз педагогика институтида амалга оширилаётган ислоҳотлар, барча ихтисослаштирилган олий ўқув юртларига татбиқ этилишини мисол тариқасида келтирди. Хусусан, бу ерда илғор бошқарув тизими жорий этилиб, факультетларда олтита олий мактаб ташкил этилди. Бундан ташқари, табиий фанлар институти Мюнхен техника университети ўқув дастуридан, қолганлари эса Кембриж университетининг ўқув дастуридан фойдаланади. Фанлар сони 20 тадан 15 тага, таълим йўналишлари сони 31 тадан 17 тага, ўқув юкламаси эса 20 фоизга қисқартирилади. Шу билан бирга, Термиз шаҳридаги ва унга яқин туманлардаги мактаблар ўқувчиларнинг амалиёт базасига айлантирилмоқда. Бундан ташқари, университет ўқитувчиларига чет тиллари бўйича дарслар, шунингдек, Германия, Буюк Британия ва Сингапурда малака ошириш курслари таклиф этилади. Дарвоқе, мутасаддиларга кадрларни хорижда ва хусусий таълим муассасаларида амалиёт ўташ тизимини йўлга қўйиш бўйича топшириқлар берилди.
Таъкидланишича, нодавлат олий ўқув юртлари педагог кадрлар тайёрлашда кенг имкониятларга эга, лекин, қоида тариқасида, бундай олий ўқув юртлари фақат мактабгача ва бошланғич таълим йўналиши бўйича мутахассислар ҳамда филологлар тайёрлайди. Шу муносабат билан соҳалар рўйхатини кенгайтириш, хусусан, унга «яшил» энергия, IТ ва сунъий интеллектни қўшиш бўйича топшириқ берилди.
«Бундан буён хусусий олий ўқув юртларида педагогик йўналишлар давлат муассасаларидагидек бўлади», — дея хулоса қилди президент.
ℹ️ Одатда ўқитувчилар энг кам маош оладиган фуқаролар қаторига киради. Шундай қилиб, Давлат статистика агентлиги маълумотларига кўра, 2024 йили ўқитувчиларнинг ойлик маоши 3,6 миллион сўмни (277 доллар) ташкил этган. Ўзбекистонда ўртача ойлик иш ҳақи эса 5,3 миллион сўм (412 доллар) даражасида бўлган.
