Сергей Лавров Душанбеда, 13 май 2022 йил. Asiaplustj.info сайти фотосурати
Афғонистонда «Толибон»* томонидан ташкил этилган ҳукуматда сиёсий инклюзивлик йўқ. Бу ҳақда Россия Ташқи ишлар вазири Сергей Лавров 13 май куни Душанбеда бўлиб ўтадиган МДҲ давлатлари ташқи ишлар вазирлари кенгаши йиғилиши олдидан журналистларга маълум қилди, деб ёзади «Азия-Плюс».
«Толиблар бугунги кунда — биз улар билан гаплашдик, жумладан, 30 март куни хитойлик дўстларимиз ўтказган учрашувда — делегация таркибида ўзбеклар, тожиклар ва ҳазоралар борлигини даъво қилишмоқда, лекин аслида бу фақат этник-конфессиявий қисм, бироқ ҳеч қандай сиёсий инклюзивлик йўқ, чунки улар мамлакатни бошқаришга жалб қилган бу миллий вакилларнинг барчаси сиёсий толиблардир», — дейди Лавров.
«Афғонистондаги вазиятнинг яна емирилишига, беқарорлашишига йўл қўйиб бўлмайди», — дейди Россия Ташқи ишлар вазири толиблар ва Миллий қаршилик фронти (МҚФ) кучлари ўртасида тўқнашувлар кучайган Панжшир вилоятидаги вазият ҳақидаги саволга жавоб берар экан.
Лавров Россия Афғонистондаги вазиятни «мамлакатнинг барча этник-конфессионал ва сиёсий кучлари ўртасида келишувга эришишга қаратилган миллий мулоқот асосида» ҳал этиш тарафдори эканини таъкидлади.
«Бизнинг хитойлик ҳамкасбларимиз худди шу позициядан туриб, улар билан афғон келишуви масаласида турли форматларда ҳамкорлик қилмоқдамиз. Ва биз барчани бу жараёнда иштирок этишга чақирамиз — бунга Покистон ҳам киради. Биз Афғонистон шимолида жиддий таъсирга эга бўлган Тожикистондаги иттифоқчиларимиз ҳам минтақанинг барча давлатлари амалга оширилишидан манфаатдор бўлган умумий мақсадларга эришишимизга ёрдам беришда давом этишини кутамиз», — дея қўшимча қилди вазир.
Афғонистондаги вазият Вазирлар кенгаши йиғилишида муҳокама қилинган масалалардан бирига айланди. Ўзбекистон Ташқи ишлар вазири вазифасини бажувчи Владимир Норов халқаро ҳамжамиятнинг Афғонистонга нисбатан эътибори пасайганини, мамлакатдаги вазият «ўткир иқтисодий инқироз ва оғир гуманитар вазият туфайли оғирлигича қолаётганини» қайд этди.
«Биз халқаро ҳамжамият ушбу мамлакатнинг бугуни ва келажаги учун масъул бўлиши ва Афғонистоннинг энг ўткир ижтимоий муаммоларини ҳал этишда ёрдам беришда давом этиш бўйича аниқ чора-тадбирларни кўриши керак, деб ҳисоблаймиз», — деди Норов ва июль ойининг охирида Тошкентда Афғонистон бўйича юқори даражадаги халқаро конференция ўтказилишини қўшимча қилди.
Бир кун аввал Афғонистон ўзбеклари ва Афғонистон Миллий Исломий Ҳаракати етакчиси, маршал Абдул Рашид Дўстум Афғонистондаги вазият Украинадагидан кўра ҳалокатлироқ, бироқ ОАВ, ҳуқуқ ҳимоячилари ва бутун дунё жим эканини айтган эди.
Унга кўра, афғон толиблари Покистон толибларини ўз рақибларини ўлдиришга таклиф қилишган. Ҳозирда Панжшер, Бағлон ва Тахарда 1200 нафар «Теҳрики Толибон Покистон» жангариси бор. Афғон ва Покистон толиблари тинч аҳолини отиб ўлдирмоқда, мулкларини талон-тарож қилишмоқда, уйларини ёқиб юборишмоқда ва шу тариқа ўз жиноятларини мағрурлик билан тасвирга олиб, нашр қилмоқдалар.
«Афғон матбуоти толиблар назорати остида, халқаро ва минтақавий оммавий ахборот воситалари эса бутунлай жим, инсон ҳуқуқлари ташкилотлари ҳам жим. Ҳозир Афғонистонда содир бўлаётган воқеалар Украинадагидан кўра ҳалокатлироқ. Дунё ва БМТ сукут сақлашни бас қилиши лозим», — деб ёзади Дўстум ўзининг Твиттердаги саҳифасида.
*РФ ва кўпгина давлатларда террорчи деб тан олинган ва тақиқланган ташкилот (Россия қонунчилиги талаби бўйича изоҳлаб ўтамиз).
