Қозоғистон ва АҚШ 17 миллиард долларлик келишувларни имзолади

Қозоғистон ТИВ матбуот хизмати фотосурати

Қозоғистон Ташқи ишлар вазирлиги матбуот хизмати 7 ноябрь куни хабар беришича, Қозоғистон ва АҚШ президент Қосим-Жомарт Тўқаевнинг Вашингтонга ташрифидан сўнг умумий қиймати тахминан 17 миллиард доллар бўлган 29 та келишувни имзолади.

Вазирлик таъкидлашича, имзоланган ҳужжатлар икки мамлакат ўртасидаги стратегик шерикликни мустаҳкамлашда янги босқични бошлаб берди. Ташрифнинг асосий натижаларидан бири Америка муҳандислик компанияси «John Deere» билан ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш бўйича 2,5 миллиард долларлик келишув бўлди. Келишув Қўстанай ва Туркистонда камида 3000 дона  John Deere қишлоқ хўжалиги техникасини ишлаб чиқаришни назарда тутади. Бундан ташқари, у учта хизмат кўрсатиш марказини ташкил этиш, кадрлар тайёрлаш тизимини ривожлантириш ва Қозоғистонда МДҲ мамлакатларига эҳтиёт қисмлар етказиб бериш учун минтақавий марказни шакллантиришни назарда тутади.

Кончилик соҳасида Қозоғистоннинг «Тау-Кен Самрук» ва АҚШда жойлашган «Cove Capital» компаниялари Қарағанда вилоятидаги Шимолий Катпар ва Юқори Қайрақти конларини биргаликда ўзлаштириш бўйича 1,1 миллиард долларлик келишувни имзоладилар. Булар дунёдаги энг йирик ўзлаштирилмаган вольфрам конлари қаторига киради.

Авиация соҳасида миллий авиакомпания «Air Astana» ва «Boeing» 18 та янги кенг фюзеляжли «Boeing 787-9 Dreamliner» самолётларини етказиб бериш бўйича ният битимини имзоладилар.

«Beeline Казахстан» Starlink «Direct to Cell» мобил алоқа хизмати билан бутун мамлакат бўйлаб, жумладан, ер усти тармоқлари билан қамраб олинмаган чекка ҳудудларни сунъий йўлдош алоқаси билан таъминлайдиган ҳамкорлик битимини имзолади.

Интелектуал мобиллик ва тоза технологиялар соҳасида Қозоғистон «BETA Technologies» ва «Joby Aero Inc.» билан ўзаро англашув меморандумларини имзолади. Лойиҳалар қаторига электр авиацияси, ҳаво таксилари ва ақлли транспорт тизимларини ривожлантириш киради.

Молиявий ва инвестиция соҳасида «Қозоғистон Миллий банкининг Миллий инвестиция корпорацияси» АЖ йирик глобал фондлар — «Brookfield Asset Management», «Cerberus Capital Management» ва «Ashmore Investment Advisors Corporation» билан тахминан 1 миллиард долларлик учта шартнома имзолади. Шартномалар инфратузилма, хусусий капитал бозорларини ривожлантиришга қаратилган. Қозоғистон Миллий банки ва «Visa» шунингдек, рақамли тўловлар, киберхавфсизлик ва кичик ва ўрта бизнесни қўллаб-қувватлаш соҳасида ҳамкорлик меморандумини имзоладилар, бу «Миллий тўлов карталари» АЖда ваколат марказини яратишни ўз ичига олади.

Таълим ва фан соҳасида «Arizona State University», «Colorado School of Mines», «Coursera», «OpenAI», «Freedom Group Inc.» ва бошқа ҳамкорлар билан умумий қиймати тахминан 50 миллион доллар бўлган ҳужжатлар имзоланди. Ташаббуслар қаторига «Colorado School of Mines» иштирокида Жезказганда янги Улитау техник университетини ташкил этиш, икки даражали дастурларни ишлаб чиқиш, таълим жараёнини рақамлаштириш ва «ChatGPT Education» асосида инновацион ечимларни жорий этиш киради.

Қозоғистон Республикаси Фан ва олий таълим вазирлиги ва «Educational Testing Service» (ETS, АҚШ) халқаро ташкилоти билан сунъий интеллект ва мослашувчан ўқитиш технологияларидан фойдаланган ҳолда миллий тест тизимини модернизация қилиш бўйича йўл харитасини имзоладилар.

Саноат ва тиббиёт соҳаларида «Самрук-Қазына» ва «Ashmore Investment Advisors» замонавий тиббиёт учун минтақавий хабга айланадиган Қозоғистоннинг биринчи Ғарб брендидаги кўп тармоқли клиникасини яратиш бўйича 150 миллион долларлик лойиҳани эълон қилишди.

Бундан ташқари, «1Thirty Holding» (AsiaColor) компанияси «Business Council for International Understanding» (BCIU) билан биргаликда Қўшма Штатларда вертикал интеграциялашган кимёвий комплекс қуриш бўйича 130 миллион долларлик меморандум имзолади — бу Қозоғистоннинг Қўшма Штатлардаги биринчи саноат инвестиция лойиҳаси.

«Умуман олганда, ташриф давомида имзоланган ҳужжатлар Қозоғистон ва Қўшма Штатлар ўртасидаги юқори даражадаги ишончни тасдиқлайди ва икки томонлама ҳамкорликнинг инновация, инвестиция ва барқарор ривожланишга стратегик йўналишини намойиш этади», — деб таъкидлади Қозоғистон ТИВ.

Бундан олдин, Вашингтонга ташрифи чоғида Қозоғистон президенти Қосим-Жомарт Тўқаев Америка компанияларини мамлакатда яратилган ноёб имкониятлардан фойдаланишга чақирган ва инвесторларни шахсан қўллаб-қувватлашига ишонтирган эди. Бу Қозоғистон раҳбарининг сўнгги икки ой ичида Қўшма Штатларга иккинчи ташрифи. Олдинги ташрифи давомида Қозоғистон Американинг Wabtec компанияси билан локомотивлар ва темир йўл ускуналарини сотиб олиш бўйича 4 миллиард долларлик «тарихда энг йирик» шартнома тузган эди.

ШУНИНГДЕК ЎҚИНГ