spot.uz сайти фотосурати
Ўзбекистон Марказий банки ўзбек сўми ва АҚШ доллари ўртасидаги тебранишлар диапазони ўсишини қайд этди, бу эса регуляторга кўра, валюта курсининг мослашувчанлиги ошиши билан боғлиқ. Бу хорижий валюта курси бўйича прогнозларни янада тўғри шакллантиришга олиб келиши керак, деб ёзади Spot.uz нашри регулятор раҳбари Тимур Ишметовга таянган ҳолда.
Марказий банк раиси сўнгги пайтларда валюта курсини шакллантириш сиёсати ўзгарганини қўшимча қилди.
«Кўп йиллар давомида паст волатиллик туфайли бозор иштирокчилари, айниқса, банклар ва корхоналар гарчи бугунги кунда пасаяётган бўлса ҳам доллар курси ҳар йили ўсиб боришини кутишга ўрганиб қолган», — дея тушунтирди Ишметов.
Расмий статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг саккиз ойида ўзбек сўми долларга нисбатан 3,39 фоизга ёки 438 сўмга мустаҳкамланган.
Шу билан бирга, тебранишлар диапазонининг кенгайгани апрель ойидан бошлаб кузатилмоқда, деб ҳисоблайди Gazeta.uz. Нашр маълумотларига кўра, 2025 йилнинг биринчи ойларида курс кунига ўртача 12,2 сўмга ўзгарган бўлса, иккинчи чоракдан бошлаб 47,5 сўмга ўзгарган.
Мутахассисларнинг фикрича, бу ҳодиса ички ва ташқи омилларга эга. Янада аниқроқ мулоҳазалар ҳам билдирилди. Шу тариқа Kap Depo директори Фаррух Хўжаев сўмнинг мустаҳкамланишини «қисқа муддатли тузатиш» деб атади. Унинг фикрича, ҳозирги шароитда хусусий инвесторлар долларни сотишдан кўра сотиб олгани маъқул.
Ўзбекистонлик экспортчилар валюта курсидаги тебранишларга эътибор қаратиб, доллар курсининг пасайиши билан хорижий валютадаги харажатларнинг ўсиши компанияларнинг рақобатбардошлигига салбий таъсир кўрсатаётганини таъкидладилар. Шу муносабат билан ишбилармонлар Марказий банкни сўм курсини заифлаштириш ва доллар курсини озод қилишга чақирди. Ўзбекистон Савдо-саноат палатаси раҳбари Даврон Ваҳобов эса Америка валютасининг 16-17 минг сўм оралиғида кутилаётган курсини айтди. Ҳозирда бу кўрсаткич 1 доллар учун 12,5 минг сўмдан ошмайди.
Жорий йил июнь ойида Халқаро валюта жамғармаси Ўзбекистон Марказий банкига валюта курсининг мослашувчанлигини ошириш ва кенгроқ диапазонда тебранишларга йўл қўйиб бериш бўйича тавсияларини эълон қилган эди. Ташкилот таҳлилчиларининг фикрича, бундай ёндашув ташқи хавф-хатарлардан ҳимояланишни таъминлаш, пул-кредит сиёсатининг трансмиссиясини кучайтириш ва миллий валюта курсининг доимий пасайишини кутишнинг олдини олишга ёрдам беради.
