Садир Жапаров. Қирғизистон президенти матбуот хизмати фотосурати
Кўпхотинлилик амалиёти аёллар ва қизларнинг қадр-қимматини камситади, уларнинг тенглик, хавфсизлик ва фаровонликка бўлган ҳуқуқларини бузади, шунингдек, гендер тенгсизлигини кучайтириб, моддий томондан маҳрум бўлиш, мулкий низолар ва оилавий муносабатлар барқарорлигини бузишга олиб келади. Бу ҳақда Қирғизистон президенти Садир Жапаров Жогорку Кенешга (парламент) Жиноят кодексининг кўпхотинлилик учун жиноий жавобгарликни белгиловчи 176-моддасини бекор қилишни назарда тутувчи қонун лойиҳасига эътирозларини юборган ҳолда маълум қилди. Эътироз матни Akipress нашри томонидан эълон қилинган.
«Жиноий жавобгарлик кўпхотинлилик тарқалишининг олдини олиш, фуқаролар онгида оилавий муносабатларнинг қонунийлиги муҳимлигини мустаҳкамловчи омил бўлиб хизмат қилади», — деди Жапаров.
Президент жиноий жавобгарликнинг бекор қилиниши Қирғизистоннинг халқаро мажбуриятларига, хусусан, Аёллар камситилиш нинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисидаги конвенция ва Бола ҳуқуқлари тўғрисидаги конвенция қоидаларига, шунингдек, Оила кодекси ва мамлакат Конституцияси нормаларига зид эканини таъкидлади. Бундан ташқари, кўпхотинлиликни тақиқлаш миллий қонунчиликда мустаҳкамланган.
Жапаров шунингдек, Жогорку Кенеш регламенти бузилганига эътибор қаратди: кўпхотинлилик учун жиноий жавобгарликни истисно қилувчи ўзгартиш иккинчи ўқишда ҳукумат ва Адлия вазирлигининг розилигисиз, тушунтириш хатисиз ва жамоатчилик муҳокамасисиз киритилди, бу «Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тўғрисида»ги қонунга зиддир. Маълум бўлишича, мазкур ўзгартириш ташаббускори парламент қўмитасида қонун лойиҳаси биринчи ўқишдан сўнг Жиноят кодексининг 176-моддасини бекор қилишни таклиф қилган парламент вице-спикери Нурлан Азигалиев бўлган.
Президент давлат органлари, жумладан, Миллий фанлар академияси, Конституциявий суд, Дин ишлари ва миллатлараро муносабатлар миллий агентлиги, Адлия вазирлиги ва Омбудсманнинг позициясини қайд этди. Уларнинг барчаси кўпхотинлиликни декриминаллаштиришга қарши бўлиб, мамлакатнинг халқаро майдондаги обрўсига салбий таъсир кўрсатишини таъкидлаб, дискриминация кучайишини ва оила институтининг заифлашишини башорат қилишди.
Хулоса ўрнида Садир Жапаров Жиноят кодексининг 176-моддасини ҳозирги таҳририда қолдириб, икки хотинлик ва кўп хотинликка қарши жиноий иш қўзғатишни давом эттиришга чақирди.
ℹ️ Эслатиб ўтамиз, 176-моддани бекор қилишни назарда тутувчи қонун 2025 йил 25 июнь куни Жогорку Кенеш томонидан уч ўқишда муҳокамасиз қабул қилинган эди. Шу билан бирга, йиғилишда иштирок этган 16 нафар аёл депутатдан 14 нафари қонун лойиҳасини қўллаб-қувватлаган.
