2025 йилги Ҳаж мавсумида зиёратга борган ўзбекистонликларнинг 8 нафари Саудия Арабистонида вафот этган. Бу ҳақда «Дунё» ахборот агентлиги хабар берди.
Маълум қилинишича, Ўзбекистон ҳукумати томонидан барча зарур чора-тадбирлар кўрилишига қарамай, бу йилги ҳаж ибодати пайтида кузатилган жазирама натижасида ва сурункали касаллиги бўлган тўрт нафар ўзбекистонлик Саудия Арабистонида вафот этган. Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг огоҳлантиришларига қарамай, ҳажга ноқонуний йўллар билан борган яна тўрт нафар фуқаро ушбу мамлакатда оламдан ўтган.
Бу йил жами 15 мингдан ортиқ Ўзбекистон фуқароси Ҳаж зиёратини адо этди. Улар 13-30 май кунлари Макка ва Мадинага жўнатилган, ватанга қайтиши 12 июнда бошланиб, 29 июн куни якунланган. Зиёратчиларни қайтариш учун Жиддадаги Қирол Абдулазиз халқаро аэропортидан мамлакатнинг турли ҳудудларига ҳар куни тўғридан-тўғри рейслар ташкил этилган.
ℹ️ Ҳар йили Ҳаж мавсумида зиёратчиларнинг ўлими қайд этилади. Масалан, 2023 йилги Ҳаж вақтида 240 нафар, 2024 йили эса 1000 дан ортиқ киши ҳалок бўлган. Ўлимнинг асосий сабаблари иссиқ ҳаво ва жисмоний зўриқиш туфайли юрак-қон томир касалликларининг кучайиши, айниқса, кексалар, ноқонуний равишда келган ва тиббий ёрдам ололмайдиганлар орасида.
Вафот этган зиёратчилар одатда Маккада дафн этилади. Агар жасаднинг шахси аниқланмаса, махсус қабристонларда белгиланмаган қабрга дафн этилади, барча харажатлар давлат томонидан қопланади. Қариндошлар жасадни олиш ҳуқуқига эга, аммо 95% ҳолларда дафн маросими Маккада бўлиб ўтади.
ℹ️ 2025 йили Ҳаж 4-9 июнь кунлари (Зулҳижжа ойининг 8-13 кунлари) бўлиб ўтди. Саудия Арабистони Статистика Бош бошқармаси (GASTAT) маълумотларига кўра, зиёратни 1 673 230 киши адо этган, улардан 1,5 миллиони хориждан келган. Зиёратчиларнинг аксарияти самолётда, қолганлари қуруқлик ва денгиз орқали етиб келган. Саудия ҳукумати жорий йили назоратни кучайтирди: амалдаги визаси бўлмаган 269 мингдан ортиқ одам ўз ватанига қайтарилган, 76 мингга яқин киши ҳибсга олинган, юзлаб сохта компаниялар ва ноқонуний ташувчилар аниқланган.
The Islamic Information нашри маълумотларига кўра, 2025 йили зиёратчилар сони сўнгги 30 йилдаги энг паст кўрсаткичда бўлган (пандемия йиллари бундан мустасно). Бунга иқтисодий қийинчиликлар, юқори нархлар, қаттиқ виза сиёсати ва соғлиқни сақлаш талаблари, шунингдек, аномал иссиқ ҳаво сабаб бўлган, бу кўплаб кекса мусулмонларни Ҳажни кейинга қолдиришга мажбур қилган. Саудия Арабистони ҳукумати хавфсизлик ва санитария талабларини юқори даражада сақлаган ҳолда, келгусида Ҳаж зиёратини арзон ва қулай қилиш чораларини кўришга ваъда берди.