Kubnews.ru сайти фотосурати
Ўзбекистон Президенти «Тўловга лаёқатсизлик тўғрисида»ги қонунни имзолади. Бу ҳақда Адлия вазирлиги матбуот хизмати хабар берди.
Қонун юридик ва жисмоний шахсларнинг, шунингдек якка тартибдаги тадбиркорларнинг тўловга лаёқатсизлиги соҳасидаги муносабатларни тартибга солади. Унда банкрот, ночорлик, қасддан ночорлик, сохта ночорлик, келишув битими, кредиторлар ва бошқалар каби таърифлар мавжуд.
Қонунга кўра, энди жисмоний шахслар ҳам банкрот деб эълон қилиниши мумкин.
Тўловга лаёқатсизлик тўғрисидаги иш суд томонидан кўриб чиқилади. Кредитор ҳам, қарздор ҳам қарздорнинг пул мажбуриятларини бажармаганлиги муносабати билан иш қўзғатиш тўғрисида судга мурожаат қилишга ҳақли.
Қонунда тўловга лаёқатсизликнинг икки тури ажратилган — вақтинчалик ва доимий.
Вақтинчалик — бу мажбуриятни уч ой ичида бажармаслик. Агар шаҳар ташкил этувчи корхона ва унга тенглаштирилган ташкилотлар ҳақида гапирадиган бўлсак — олти ой ичида.
Доимий тўловга лаёқатсизлик деганда қарздорнинг мажбуриятлари судга ариза берилган кундаги ва ариза берилган йил бошидаги ҳисобот давридаги унинг мол-мулки қийматидан ошиб кетган ҳолат тушунилади.
Тўловга лаёқатсизлик тартибини қўллашда барча кредиторларнинг манфаатларини кредиторлар йиғилиши ёки қўмитаси ҳимоя қилади.
Жисмоний шахснинг тўловга лаёқатсизлиги тўғрисида иш қўзғатиш тўғрисида судга ариза берган аризачи, авваламбор, суднинг депозит ҳисобварағига суд бошқарувчисига ҳақ сифатида энг кам иш ҳақининг етти баравари миқдорида маблағ ўтказиши шарт ( 2021 йил сентябрдан бошлаб 1 энг кам иш ҳақи 822 000 сўм ёки 72 АҚШ долларини ташкил этади).
Қарздор-жисмоний шахснинг тўловга лаёқатсизлиги тўғрисидаги ишни кўриб чиқишда қуйидаги тартиблар қўлланилади: қарзни реструктуризация қилиш; банкротлик ва мулкни сотиш.
Қарздор — якка тартибдаги тадбиркорнинг тўловга лаёқатсизлиги тўғрисидаги ишни кўриб чиқишда тугатишга доир иш юритиш тартиби қўлланилади. Агар юридик шахс ҳақида гап кетса, унда қуйидагилар фойдаланилади:
➡️ кузатиш;
➡️ суд санитарияси;
➡️ ташқи бошқарув;
➡️ тугатиш жараёни.
Қарздорни давлат томонидан қўллаб-қувватлаган ҳолда судгача санация 12 ойдан 24 ойгача бўлган муддатга жорий этилади. Ушбу процедура самарасиз деб топилган тақдирда бекор қилиниши мумкин.
Тўловга лаёқатсизлик тўғрисидаги иш суд мажлисида даъвогарнинг аризаси иш юритиш учун қабул қилинган кундан бошлаб икки ойдан ортиқ бўлмаган муддатда кўриб чиқилиши керак. Истисно ҳолларда ишни кўриб чиқиш бир ойдан ортиқ бўлмаган муддатга узайтирилиши мумкин.
Тўловга лаёқатсизлиги тўғрисидаги иш бўйича суд ҳужжатлари дарҳол ижро этилиши керак.
Жисмоний шахснинг қарзини таркибий ўзгартириш режасини тасдиқлаш тўғрисида ёки жисмоний шахсни банкрот деб топиш тартибини бошлаш тўғрисидаги суд ажрими чиқарилгунга қадар гаровга қўйилган мол-мулкни ундиришга йўл қўйилмайди. Жисмоний шахснинг мулкий аҳволи яхшиланган тақдирда, кредиторлар йиғилиши суддан унинг қарзини таркибий ўзгартириш режасига ўзгартириш киритишни сўрашга ҳақли бўлади.
