Ўзбекистон аҳолисига кооперация асосида 350 минг бош қўй-эчки тарқатилади, бунинг учун 100 миллион доллар ажратилади.Президент Шавкат Мирзиёев шу борада тегишли топшириқ берди.
Президент хўжаликларда чорва моллари сонининг кўпайиши камида 300 минг кишининг чорвачиликда бандлигини таъминлашга хизмат қилишини таъкидлади. Бу йўналишда яхши тажриба мавжуд.
Масалан, Қашқадарё вилояти Миришкор туманида «Тошматов Нормўмин» фермер хўжалиги Вори қишлоғидаги хонадонларга қорамол, қўй-эчки тарқатиб, улар етиштирган сут ва гўштни сотиб олмоқда. Шунингдек, Қорақалпоғистон Республикаси Тахиатош туманидаги «Тахиатош Чикенс» корхонаси хонадонларга хонаки парранда бериб, улардан инкубацион тухум сотиб олишни йўлга қўйган.
Тажрибани оммалаштириш мақсадида зотдор қўй-эчкилар сотиб олиш, сут, гўшт ва жунни қайта ишлаш, ем-хашак цехлари ташкил этиш учун имтиёзли кредитлар ажратишга қарор қилинди. Мазкур кредитлар жорий йилдан бошлаб аҳолига 50 миллион сўм (4,6 минг доллар)гача бўлган миқдорда ҳамда гаровсиз, маҳаллалар ҳокимлари ёрдамчиларининг тавсиясига кўра ажратилади. Фоиз тўловларининг ярми ҳокимият томонидан қопланади.
Ўзбекистонда сўнгги уч йилда 8 турдаги субсидия ва имтиёзли кредитлар ажратилиши белгиланди. Чорвачиликка 15 триллион сўмдан ортиқ (1,3 миллиард доллар) кредит ажратилиб, 4,5 мингга яқин лойиҳа амалга оширилди. Наслчилик хўжаликлари сони уч баравар кўпайиб, 1414 тага етди.Натижада 2019-2021-йилларда чорва моллари сони 1,2 миллион бошга кўпайди.
Лекин иқлим ўзгаришлари, сув ва ер танқислиги, пандемия каби замонамизнинг долзарб муаммолари чорвачиликни ҳам қийинлаштирмоқда.
Бухоро, Жиззах, Навоий, Наманган ва Сурхондарё вилоятларида йирик чорвачилик хўжаликлари сони бошқа ҳудудларга нисбатан анча кам. 90 фоиз чорва хонадонларда боқилса-да, кўп жойларда озуқа-ем таъминоти тизими йўқ. Сўнгги 15 йилда озуқа ер майдони 430 минг гектардан 340 минг гектарга, бир бош қорамолга тўғри келадиган озуқа майдони 50 сотихдан 27 сотихга камайган. Қорақалпоғистон, Хоразм, Бухоро, Навоий, Сурхондарё ва Қашқадарёда такрорий озуқабоп экин майдонлари 23 минг гектарга қисқарган.
Мирзиёев ем-хашак экинлари майдонларини кенгайтириш бўйича топшириқ берди. Хусусан, ҳар бир кластерда камида 500 бошга мўлжалланган чорвачилик комплексларини ташкил этиш ва алоҳида ҳудудларда алмашлаб экишни ташкил этиш ҳисобига. Эм-хашак базасини муомаладан чиққанларнинг мелиоратив ҳолатини яхшилаш ва янги ерларни ўзлаштириш ҳисобига ҳам ошириш мумкин.
Бундай лойиҳаларни қўллаб-қувватлаш учун 120 миллион доллар кредит ажратилади, субсидиялар, божхона ва солиқ имтиёзлари тақдим этилади.
Йиғилишда Самарқанд ветеринария медицина институтининг мақоми оширилгани, унга бошқа вазифалар қаторида наслчилик ишларини яхшилаш ва чорвачилик маҳсулдорлигини ошириш юклангани ҳам эълон қилинди. Энди ушбу институтга ветеринария, чорвачилик, паррандачилик, балиқчилик, қоракўлчилик ва чўл экологияси илмий-тажриба институтлари бириктирилади. Бу муассаса кластерларга амалий ва методологик кўмак бериб, пуллик хизматлар кўрсатади, аҳоли ва фермерларни қисқа муддатли курсларда ўқитади.
Жорий йили чорвачилик соҳасида жами 123 та йирик лойиҳани амалга ошириш режалаштирилган. Бунинг учун халқаро молия институтларидан 500 миллион доллар йўналтириш режалаштирилган.
Бундан аввал Ўзбекистон расмийлари оилавий тадбиркорлик билан шуғулланмоқчи бўлганларга имтиёзли кредитлар ажратилишини маълум қилган эди. Чорвачилик (қорамол, қўй, эчки), балиқчилик ва паррандачилик (тухум етиштириш) йўналишларига ихтисослашиш истагида бўлганларга 14 фоизли ставкада уч йилгача, шу жумладан бир йилгача имтиёзли даврга кредит берилади. . Хориждан олиб келинган 10 бошдан 50 бошгача наслдор чорва молларини (қорамол, қўй, эчки) кўпайтириш учун мини-фермер хўжаликларини ташкил этишни мақсад қилганларга алоҳида эътибор берилади.
Ҳоким ўринбосарларига томорқа ерлари бўлган хонадон эгаларига 100 бош парранда, 20 бош қуён, 5-6 бош қўй-эчки, камида 5-10 бош курка ва 5 та асалари уяси боқиш учун шарт-шароит яратишда кўмаклашиш топширилди.
